Dữ liệu cá nhân đang trở thành "vàng số" trong kỷ nguyên AI. Liệu bạn có đang vô tình chia sẻ thông tin quý giá? Cùng Di Động 3 Tốt tìm hiểu nguy cơ và cách bảo vệ.
1. Dữ liệu cá nhân - "nguyên liệu vàng" nuôi AI
Trong thời đại công nghệ số, mỗi tác vục trực tuyến của người dùng đều tạo ra một "dấu vết số": tìm kiếm trên Google, like bài viết Facebook, xem video TikTok, mở ứng dụng nghe nhạc... Tất cả đều trở thành nguồn dữ liệu có giá trị với AI.
Các công ty công nghệ thu thập dữ liệu này để cài tiến trí tuệ nhân tạo, nâng cao độ chính xác dự đoán và nhằm quảng cáo đúng đối tượng. Trong đó, nhiều thông tin nhạy cảm như lịch sử tìm kiếm, vị trí, giờ giấc, tài chính và thói quen tiêu dùng có thể bị thu thập mà người dùng không hề biết.
2. Từ "cookie" ngày xưa đến các hệ thống theo dõi siêu cao
Ngày nay, cookie không còn là món ăn vặt dễ thương mà trở thành công cụ theo dõi mạnh mẽ trong duyệt web. Các website thu thập lịch sử truy cập, thời gian lưu trên trang, sở thích, và thói quen duyệt web để xây dựng "chân dung số" của bạn.
Hệ quả: chỉ sau vài giây tìm giày trên sàn thương mại, quảng cáo giày trên TikTok, Facebook, YouTube bổ vây bạn cả ngày. Mỗi click chuột trở thành ngốn dữ liệu nuôi AI.
3. Dữ liệu nhạy cảm: Từ sức khỏe, học vấn đến khuôn mặt con người
Bệnh án, hỏ sơ y tế: Được chuyển sang lưu trữ đám mây giúp truy cập nhanh chóng, nhưng nếu bị rò rỉ, hacker có thể bán cho bên bảo hiểm để tính phí rủi ro cao hơn.
Dữ liệu giáo dục: Camera AI, điểm danh thông minh, học bạ điện tử nếu không quy định rõ có thể bị lợi dụng trong tương lai.
Nhận diện khuôn mặt, giọng nói: Deepfake biến cộng nghệ nhận diện thành công cụ lừa đảo.
4. Quyền riêng tư - Ai đang giành quyền kiểm soát?
Luật như GDPR, Nắc 2023 tại Việt Nam mới là bước đầu
Việc thực thi đang gặp nhiều khó khăn: thiếu nhân lực, chưa đủ minh bạch, thiếu chế tài đòi hòi doanh nghiệp tuân thủ chặt.
Trong khi đó, người dùng Việt thường chọn "đồng ý nhanh", cài app là cho truy cập mọi thứ từ vị trí, micro đến camera. Tâm lý "mình có gì để giấu" đã trở thành lỗ hổng quyền riêng tư.
5. Giải pháp cho người dùng: Từ bị địng đến chủ động
Giới hạn quyền truy cập: Đặt câu hỏi trước khi bật chia sẻ danh bạ, định vị, camera...
Dùng trình duyệt riêng tư, chặn theo dõi, VPN
Cập nhật phần mềm thường xuyên, đọc kỹ điều khoản dịch vụ
Yêu cầu minh bạch: dám khiếu nại khi quyền riêng tư bị xâm hại
6. Kết luận
AI mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng làm mờ ra một kỷ nguyên dữ liệu cá nhân phức tạp. Câu hỏi không chỉ là "AI có thu thập dữ liệu hay không?" mà phải là: "Thu thập như thế nào, ai được quyền làm việc đó, và người dùng có được biết không?"
👉 Tại Di Động 3 Tốt Thái Bình, chúng tôi khuyến khích bạn:
Luôn kiểm tra bảo mật ứng dụng trước khi cài
Nên chọn thiết bị có cập nhật bảo mật định kì
Có thể mang điện thoại đến để được tối ưu phần mềm và gỡ cài theo dõi ngầm
🌟 Từ Di Động 3 Tốt:
